Φωτοχημική Ρύπανση: Νέα δεδομένα

Πρόσφατα πειράματα χημικών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο σχηματισμός ριζών υδροξυλίου στην ατμόσφαιρα των μαγαλουπόλεων, μέσω ενός μηχανισμού αλυσιδωτών αντιδράσεων που περιλαμβάνει τη χημική αντίδραση υδρατμών και  NO2 σε συνθήκες ηλιοφάνειας, είναι πιθανό να συνεισφέρει στο σχηματισμό αιθαλομίχλης, αντίθετα με ότι ίσως πιστεύαμε ως τώρα.

photochemicalpollution1Είναι γνωστό ότι στις αστικές περιοχές και τις βιομηχανικές ζώνες τα επίπεδα του όζοντος βρίσκονται στο μέγιστο κατά τις μεσημεριανές κυρίως ώρες, όταν επικρατούν υψηές θερμοκρασίες, ηλιοφάνειαα και άπνοια. Το  O3 παράγεται από μια σειρά σύνθετων φωτοχημικών αντιδράσεων, στις οποίες συμμετέχουν πτητικοί υδρογονάνθρακες και οξείδια του αζώτου. Η παραγωγή όζοντος ξεκινάει με τη δημιουργία των ριζών υδροξυλίου. Γνωρίζουμε ότι ο σχηματισμός ριζών υδροξυλίου λαμβάνει χώρα κυρίως από την αντίδραση των ατόμων οξυγόνου, τα οποία παράγονται από τη φωτοχημική διάσπαση του όζοντος, με υδρατμούς. Η διάσπαση του όζοντος συντελείται με την απορρρόφηση υπεριώδους ακτινοβολίας. Οι ρίζες υδροξυλίου αντιδρούν στη συνέχεια με τους υδρογονάνθρακες και μέσω μιας αλληλουχίας αντιδράσεων παράγεται  NO2 και τελικά επιπλέον όζον.

Τελευταίες εργαστηριακές μετρήσεις έδειξαν ότι η παραγωγή των ριζών υδροξυλίου γίνεται επίσης με την αντίδραση υδρατμών και “διεγερμένου”  NO2, το οποίο παράγεται όταν το NO2 απορροφά ακτινοβολία μηκών κύματος 450-650 nm. Η αντίδραση αυτή προτάθηκε για πρώτη φορά το 1997, χωρίς τότε να καταστεί δυνατή η ανίχνευση ριζών ΟΗ πειραματικά. Λαμβάνει χώρα 10 φορές ταχύτερα απ’ότι είχε εκτιμηθεί στο παρελθόν, αλλά εξακολουθεί να είναι 1000 τουλάχιστον φορές βραδύτερη από την αντίδραση των ατόμων του οξυγόνου με τους υδρατμούς. Επειδή, όμως, η ορατή ηλιακή ακτινοβολία δεν απορροφάται στα κατώτερα επίπεδα της ατμόσφαιρας, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η αντίδραση αυτή μπορεί να επιταχυνθεί σημαντικά, όταν επικρατήσουν οι κατάλληλες ατμοσφαιρικές συνθήκες.

Η πλήρης διευκρίνηση του μηχανισμού σχηματισμού των ριζών ΟΗ στην ατμόσφαιρα των πόλεων είναι πολύ σημαντική για τον έλεγχο και τον περιορισμό της φωτοχημικής ρύπανσης. Η μελέτη των φωτοχημικών αντιδράσεων που λαμβάνουν χώρα στην ατμόσφαιρα είναι δύσκολη, γιατί οι αντιδράσεις αυτές είναι πολύπλοκες και οι συγκεντρώσεις των αντιδρώντων και των προϊόντων ιδιαίτερα χαμηλές. Επιπλέον, οι εργαστηριακές συνθήκες στις οποίες γίνεται η αξιολόγηση των μετρήσεων διαφέρουν.

Πηγή 


Related Posts with Thumbnails