1820 – Γεννιέται ο Alexandre Ε.Β. de Chancourtois

Αν και γεωλόγος, ο Γάλλος de Chancourtois έιχε μεγάλη συνεισφορά στη Χημεία αφού ήταν ο πρώτος που οργάνωσε τα χημικά στοιχεία με βάση τη σχετική ατομική τους μάζα (ή αλλιώς ατομικό βάρος).

Ως σχετική ατομική μάζα ενός στοιχείου ορίζεται η μάζα του στοιχείου αυτού (μετρημένη σε γραμμάρια) που περιέχεται σε ένα mol ατόμων του. Εναλλακτικά, σχετική ατομική μάζα ενός στοιχείου είναι η κατά μέσο όρο μάζα του ατόμου του στοιχείου μετρημένη σε μονάδες ατομικής μάζας (u).

 

Η πρόταση του de Chancourtois ώστε τα χημικά στοιχεία να κατατάσσονται με αυτόν τον τρόπο δημοσιεύτηκε το 1862, επτά χρόνια πριν τον Περιοδικό Πίνακα του Dmitri Mendeleyev, ο οποίος ακολουθούσε αυτήν την κατάταξη. Σύμφωνα με την πρόταση αυτή, χημικά στοιχεία με παρόμοιες ιδιότητες εμφανίζονταν σε τακτά διαστήματα σχετικής ατομικής μάζας.

 

Ο de Chancourtois επινόησε ένα σπειροειδές γράφημα, το οποίο προσάρμοσε σε έναν κύλινδρο με περίμετρο 16 u (το κατά προσέγγιση ατομικό βάρος του οξυγόνου). Δημιουργήθηκε έτσι μια έλικα, που ονομάστηκε τελλουρική, γιατί το τελλούριο ήταν το στοιχείο που εμφανιζόταν στη μέση του γραφήματος. Στη συνέχεια, τοποθετώντας τα χημικά στοιχεία με σειρά αυξανόμενου ατομικού βάρους, ο de Chancourtois παρατήρησε ότι τα στοιχεία με παρόμοιες ιδιότητες στοιχίζονταν σε κάθετη γραμμή. Έτσι κατέληξε στο παραπάνω συμπέρασμα.

 

Το διάγραμμα και η τελλουρική έλικα του de Chancourtois. Στοιχεία με παρόμοιες ιδιότητες στοιχίζονται σε κάθετες γραμμές.

 

Η δημοσίευση, όμως, του de Chancourtois δεν είχε μεγάλη ανταπόκριση από τους Χημικούς. Ο de Chancourtois δεν συμπεριέλαβε το παραπάνω διάγραμμα στη δημοσίευση, κάνοντας δυσκολότερη την κατανόηση της ιδέας του, ενώ συμπεριέλαβε πολλές γεωλογικές έννοιες, κάτι που μείωσε το ενδιαφέρον των Χημικών. Τελικά ο de Chancourtois έλαβε την ανάλογη αναγνώριση μετά το 1869 και την εισαγωγή του Περιοδικού Πίνακα του Mendeleyev.

Πέθανε το 1886, σε ηλικία 66 ετών.

 

πηγή: Never Lick the Spoon